Contracten en juridische zaken
Coronacrisis: veelgestelde vragen en praktische informatie
Hieronder vindt u de veelgestelde vragen en praktische informatie over situaties van overmacht én modelbrieven en clausules die u kunt gebruiken. Staat uw vraag er niet bij? Neemt u dan contact op met de coronahelpdesk van Volandis of Bouwend Nederland Advies. Ook vindt u veel praktische informatie en tools op de coronapagina van AWVN, de coronapagina van VNO-NCW en het coronaloket van de KVK.
Wel of geen overmacht
Levert het coronavirus overmacht op voor aannemers
De huidige situatie waarin de overheid nog geen maatregelen heeft uitgevaardigd waardoor uit te voeren werkzaamheden slechts beperkt of niet meer mogelijk zijn, geeft een aannemer geen reden om werkzaamheden uit te stellen of af te zeggen. Zo is de situatie dat de bouwplaats ligt in een regio of plaats waar veel besmettingsgevallen zijn geen reden om de werkzaamheden niet uit te voeren. Een beroep op overmacht is op deze grond niet mogelijk.
Dat zou mogelijk anders kunnen liggen in het geval waarin een aannemer gevolg geeft aan de aan bedrijven reeds gedane dringende oproep vanuit de overheid om medewerkers die verkoudheidsklachten hebben thuis te laten blijven, of indien sprake is van besmettingen van een groot deel van het uitvoerend of ingeleend personeel met het virus, waardoor er onvoldoende of geen capaciteit meer is om de werkzaamheden uit te voeren en dit ook niet met het aanwenden van redelijke alternatieven is op te lossen. Overmacht van een andere partij in de keten kan onder bepaalde omstandigheden ook overmacht van de aannemer opleveren.
Overmacht is voor de aannemer in ieder geval wel aan de orde indien het werk niet kan worden verricht omdat de bouwplaats in een door de overheid afgekondigd quarantainegebied komt te liggen. Degene die zich op overmacht beroept zal het beroep daarop moeten kunnen onderbouwen. Wel is het altijd zaak om de overeenkomsten per geval er op na te slaan, omdat hierin ook afwijkende bepalingen kunnen voorkomen waaruit anders kan volgen. Zie ook dit artikel.
Levert het coronavirus overmacht op voor opdrachtgevers?
De huidige situatie waarin de overheid nog geen maatregelen heeft uitgevaardigd waardoor het werken op een bouwplaats niet meer mogelijk is, geeft de opdrachtgever geen reden om het werk zonder gevolgen stil te leggen/te schorsen. Op basis van de gebruikelijk voorwaarden in de bouwsector heeft de opdrachtgever wel de bevoegdheid om de uitvoering van het werk te schorsen (zie bijvoorbeeld par. 14 UAV, par. 16 UAV-GC 2005, de Aedes modellen ‘Aanneming voor woningcorporaties 2016’, ‘Design & Build overeenkomst 2014’, ‘Design Build & Maintenance 2014’). De gevolgen daarvan komen in beginsel dan wel voor rekening van de opdrachtgever. Aannemer/ opdrachtnemer heeft in dat geval aanspraken richting de opdrachtgever, zowel in financieel opzicht als op verlening van de bouwtijd. U kunt hier voor de volgende standaardbrief gebruiken: Modelbrief aan opdrachtgever over stilleggen werk door coronacrisis.
Overmacht is voor de opdrachtgever wel aan de orde in de situatie waarin er niet meer gewerkt kan worden omdat de bouwplaats in een door de overheid afgekondigd quarantainegebied komt te liggen. Degene die zich op overmacht beroept zal het beroep daarop moeten kunnen onderbouwen. Wel is het altijd zaak om de overeenkomsten per geval er op na te slaan omdat hierin ook afwijkende bepalingen kunnen voorkomen waaruit anders kan volgen. Zie ook dit artikel.
Levert het coronavirus overmacht op voor leveranciers?
De huidige situatie waarin de overheid nog geen maatregelen heeft uitgevaardigd waardoor leveranties beperkt of niet meer mogelijk zijn, geeft een leverancier geen reden om leveringen uit te stellen of zelfs af te zeggen. Zo is de situatie dat de afleverplaats ligt in een regio of plaats waar veel besmettingsgevallen zijn geen reden om de leveringen niet te voeren. Een beroep op overmacht is op deze grond niet mogelijk. Dat zou mogelijk anders kunnen liggen indien een leverancier gevolg geeft aan de aan bedrijven reeds gedane dringende oproep vanuit de overheid om medewerkers die verkoudheidsklachten hebben thuis te laten blijven, of indien sprake is van besmettingen van personeel met het virus waardoor er onvoldoende of geen capaciteit meer is om in de leveringen te voorzien en deze capaciteit niet door redelijke alternatieven zijn op te lossen. Ook zou het anders kunnen liggen indien leveranciers die goederen importeren, worden geraakt door maatregelen van buitenlandse overheden, waardoor leveringen niet of niet tijdig meer kunnen plaatsvinden.
Overmacht is voor een leverancier in ieder geval wel aan de orde in de situatie waarin er niet geleverd kan worden omdat de afleverplaats in een door de overheid afgekondigd quarantainegebied komt te liggen en er geen alternatieven voor aflevering zijn anders dan de bouwplaats. Degene die zich op overmacht beroept zal het beroep daarop moeten kunnen onderbouwen. Wel is het altijd zaak om de overeenkomsten per geval er op na te slaan omdat hierin ook afwijkende bepalingen kunnen voorkomen waaruit anders kan volgen. Zie ook dit artikel.
Levert het coronavirus overmacht op voor onderaannemers?
De huidige situatie waarin de overheid nog geen maatregelen heeft uitgevaardigd waardoor uit te voeren werkzaamheden slechts beperkt of niet meer mogelijk zijn, geeft een onderaannemer geen reden om werkzaamheden uit te stellen of af te zeggen. Zo is de situatie dat de bouwplaats ligt in een regio of plaats waar veel besmettingsgevallen zijn geen reden om de werkzaamheden niet uit te voeren. Een beroep op overmacht is op deze grond niet mogelijk. Dat zou mogelijk anders kunnen liggen indien een onderaannemer gevolg geeft aan de aan bedrijven reeds gedane dringende oproep vanuit de overheid om medewerkers die verkoudheidsklachten hebben thuis te laten blijven, of indien sprake is van besmettingen van personeel met het virus, waardoor er onvoldoende of geen capaciteit meer is om de werkzaamheden uit te voeren en dit ook niet met het aanwenden van redelijke alternatieven is op te lossen.
Overmacht is voor een onderaannemer in ieder geval wel aan de orde indien het werk niet kan worden verricht omdat de bouwplaats in een door de overheid afgekondigd quarantainegebied komt te liggen. Degene die zich op overmacht beroept zal het beroep daarop moeten kunnen onderbouwen. Wel is het altijd zaak om de overeenkomsten per geval er op na te slaan omdat hierin ook afwijkende bepalingen kunnen voorkomen waaruit anders kan volgen. Zie ook dit artikel.
Hoe kan ik mijn opdrachtgever informeren over mogelijke vertraging?
Voor het informeren van de opdrachtgever over mogelijke vertraging in de bouwtijd kan deze voorbeeldbrief worden gebruikt.
Hoe zit het als de opdrachtgever een lopend werk stillegt/schorst?
Indien het stilleggen/schorsen van het werk op eigen initiatief van de opdrachtgever plaatsheeft, en dus niet het gevolg is van een overheidsmaatregel, zullen de gevolgen voor de bouwtijd en de extra kosten die voor de aannemer ontstaan in beginsel binnen de risicosfeer van de opdrachtgever liggen. Uit de overeenkomst en algemene voorwaarden kan echter anders volgen. De omstandigheden van het geval zijn van belang. Wel dient u de opdrachtgever te berichten dat hij het werk heeft stilgelegd/geschorst. Dat kan middels deze voorbeeldbrief.
Wat als bouwplaats in een quarantainegebied ligt of bij een shutdown?
In principe levert dit overmacht op voor alle bij het werk betrokken ketenpartners. Wel dient het de voorkeur om alle betrokken ketenpartners te informeren. De inhoud van de overeenkomst zal wel van belang kunnen zijn voor de afwikkeling van de gevolgen daarvan. Zie ook dit artikel.
Welke aandachtspunten zijn er voor lopende contracten met ketenpartners?
Meer globaal worden de aandachtpunten beschreven in dit artikel.
Ingehuurde buitenlandse arbeidskrachten vertrekken naar eigen land vóór de afronding van het werk. Wat moet ik doen?
In principe moeten deze arbeidskrachten de gemaakte contractsafspraken nakomen zolang dat kan. De gevolgen van het op eigen initiatief afreizen naar het land van herkomst en het daardoor niet meer nakomen van contracten komt voor risico van de betreffende arbeidskracht, in ieder geval zolang de werkzaamheden gewoon kunnen worden uitgevoerd. Dat kan anders zijn indien ofwel de aannemer het werk stillegt/schorst bijvoorbeeld omdat zijn opdrachtgever dat doet of dit het gevolg is van een overheidsmaatregel. Richting de opdrachtgever van de aannemer valt een ‘zonder noodzaak’ vertrekkende arbeidskracht naar verwachting binnen de risicosfeer van de aannemer. Het gaat om een enigszins vergelijkbare situatie met het geval van faillissement van de onderaannemer. Zie ook dit artikel.
Modelbrieven
Hieronder vindt u de modelbrieven van Bouwend Nederland voor tijdens de coronacrisis.
Waar vind ik de modelbrief met oproep voor private opdrachtgevers?
Bouwend Nederland heeft een brief gemaakt voor leden om te sturen naar private opdrachtgevers. In deze brief staat een oproep aan hen om samen veilig door te werken en de gevolgen van deze crisis zoveel als mogelijk te beperken. Bouwend Nederland nodigt lidbedrijven uit om deze brief te personaliseren en te versturen naar al jullie private opdrachtgevers.
Waar download ik de modelbrief aan opdrachtgevers over stilleggen werk?
Bouwend Nederland biedt leden een brief waarmee opdrachtgevers geïnformeerd kunnen worden over het stilleggen van een werk als gevolg van de coronacrisis. Klik hier voor de Modelbrief aan opdrachtgever over stilleggen werk door coronacrisis
Waar download ik de modelbrief aan opdrachtgevers over vertraging?
Bouwend Nederland biedt leden een modelbrief waarmee leden opdrachtgevers kunnen informeren over eventuele vertragingen in de uitvoering van het werk. Modelbrief aan opdrachtgever over vertraging werk door coronavirus.
Staat uw vraag er niet bij? Dan kunt u ook nog terecht op de website van de AWVN, de website van VNO-NCW en het coronaloket van de KvK met informatie voor werkgevers, en de website van het RIVM voor de actuele situatie van de coronacrisis in ons land. Ook helpen onze medewerkers van Bouwend Nederland Advies u graag verder. Wel willen we uw begrip vragen voor de minder goede bereikbaarheid van Bouwend Nederland (zie hieronder).
Onze inzet
Bouwend Nederland zet zich iedere dag in om haar lidbedrijven zo goed mogelijk door de coronacrisis te helpen, met praktische informatie maar ook met tal van lobbyacties. Bekijk hier onze inzet.
Naar de lobbyacties
Staat uw vraag er niet bij?
Eind maart is Volandis gestart met de Helpdesk Corona Bouw & Techniek. U kunt hier terecht voor al uw vragen over veilig en gezond doorwerken tijdens de coronacrisis. Hiernaast zijn er verschillende andere loketten waar ondernemers met coronavragen terecht kunnen, zoals het coronaloket van de KVK en de coronapagina's met veelgestelde vragen van VNO-NCW, AWVN en MKB Nederland. Uiteraard kunt u ook altijd contact opnemen met een van de adviseurs van BNL Advies.
Helpdesk Corona Bouw en Techniek
U kunt hier terecht voor al uw vragen over veilig en gezond doorwerken tijdens de coronacrisis.
Naar de helpdesk