Samenwerking in de keten

Het Meerjarenprogramma Samenwerken in de keten ondersteunt leden bij een betere samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer in de keten en samenwerking met nieuwe partners, zodat dit bijdraagt aan gezamenlijke innovatie en het versnellen van de maatschappelijke opgaven. Op deze pagina lees je ons beleid, welke projecten er lopen en bieden we (aan de rechterkant van deze pagina) praktische informatie rondom samenwerking in de keten.

De urgentie van een gestructureerde, integrale en meerjarige aanpak als het gaat om samenwerking in de keten is groter dan ooit. Ten eerste zien we dat de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer de laatste jaren verder onder druk is komen te staan als gevolg van bijvoorbeeld prijsstijgingen, gebrek aan continuïteit in opdrachten, de afgenomen kennis bij opdrachtgevers, betalingsbedrag etc. Daarnaast zien we dat nieuwe technologieën de markt doen bewegen, kansen bieden voor nieuwe toetreders, kansen bieden voor versnelling, maar tegelijkertijd aanpassingen vragen van de keten. Zo is er meer werk en er zijn minder mensen, zijn er nieuwe grondstoffen, toegenomen eisen, treden er nieuwkomers toe in de keten en zien we ketenintegratie, waarbij verschillende disciplines in het bouwproces in één hand komen. Tot slot is de vraag richting de bouw- en infrasector de komende jaren ontzettend groot. Tot 2030 moeten er een miljoen woningen gebouwd worden, het gebruik van wegen zal verder toenemen, de V&R-opgave in de infra zal moeten worden ingevuld, circulariteit neemt een vlucht, klimaatadaptatie komt in uitvoering, bestaande gebouwen moeten worden verduurzaamd etc. Dit vraagt om versnelling en betekent een enorme inspanning van de bouw en infra.

Waarom is samenwerking in de keten belangrijk?

De relatie tussen ketenpartners moet een stuk beter. Het meerjarenprogramma wil bijdragen aan de transitie van partijen die tegenover elkaar staan naar partijen die samenwerken aan gemeenschappelijke (project)doelstellingen voor het beste resultaat. Zo willen we bijdragen aan bevorderen van de kwaliteit en duurzaamheid van het te realiseren werk, de mogelijkheid om betere (innovatieve) werkwijzen toe te passen, de veiligheid op en rond de bouwplaats en verlagen van de faalkosten.

Doel Meerjarenprogramma en lopende projecten

Het hoofddoel van dit meerjarenprogramma is een betere samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer (onder andere onze lidbedrijven) in de keten en samenwerking met nieuwe partners, zodat dit bijdraagt aan gezamenlijke innovatie en het versnellen van de maatschappelijke opgaven. Zo draagt het bij aan het versterken van de positie van lidbedrijven. Hierbij ondersteunen we leden op zowel de juridische kant van samenwerking (zoals risicoverdeling) als ook op de technologische en relationele kant.

Subdoel 1: inzicht krijgen in de diverse doelgroepen, gedrag en technologieën en randvoorwaarden 

Met meer en beter inzicht kunnen we de onderlinge relatie van ketenpartners verbeteren. Elkaar kennen, vertrouwen en goed relatiebeheer vormen de basis van een goede samenwerking om gezamenlijke innovatie te ontwikkelen en nieuwe oplossingen te vinden. Daarvoor zetten we in op projecten en activiteiten met als beoogde effecten:

• Inzicht krijgen in partijen met wie in de toekomst beter, sneller, effectiever en efficiënter samengewerkt gaat worden. Wie zijn de partijen die nu nog geen onderdeel uitmaken van de bouwketen, maar ook welke partijen gaan integreren in de keten en/of gaan verdwijnen?
• We willen als vereniging relevant zijn voor toetreders in de keten. Onderzocht moet worden in welke vorm hier invulling aan kan worden gegeven.
• Inzicht krijgen in welke factoren, zoals technologie, gedrag, gemeenschappelijke doelstellingen/ambities en dergelijke die de onderlinge relatie kunnen verbeteren.
• Inzicht krijgen in de voorwaarden waaraan voldaan moet worden voor onderling vertrouwen.
• Het in kaart hebben van tools die leden helpen met relatiebeheer en deze presenteren aan de leden.
• Tools die bijdragen aan een goede toekomstbestendige samenwerking.
• Inzicht krijgen in de mate waarop werkwijzen moeten integreren en/of reeds geïntegreerd zijn.
• Gezamenlijke innovatie ontwikkelen en nieuwe oplossingen vinden op zowel technologisch, juridisch en relationeel vlak passend bij de uitdagingen waar opdrachtgever en opdrachtnemer voor staan.

Subdoel 2: leden inspireren, motiveren en activeren om nog meer klant- en marktgericht te werken

Dat doen we door door ondersteuning te bieden op het gebied van bijvoorbeeld data, analyses, systemen, marketing en acquisitie. We zetten in op projecten en activiteiten met als beoogde effecten:

• Inzicht krijgen in welke tools er zijn voor het versterken van de marketingkracht en geschikte marketingtools aanbieden aan onze leden via bijvoorbeeld Ledenvoordelen en onze Academy. Indien deze tools niet beschikbaar zijn en/of aansluiten op de behoefte vanuit de sector kunnen deze ook ontwikkeld worden. BouwNu-data met betrekking tot klanttevredenheid is hiervan een voorbeeld.
• Versterking van de acquisitiekracht van de leden door het aanbieden van hiervoor geschikte tools via Ledenvoordelen en onze Academy. Indien deze tools niet beschikbaar zijn en/of aansluiten op de behoefte vanuit de sector kunnen deze ook ontwikkeld worden.

Subdoel 3: stimuleren van de samenwerking in de aanbestedingsfase

Door in de aanbestedingsfase samenwerking al te stimuleren kan bestaande ruimte voor informatie-uitwisseling en inbreng van partijen meer en beter worden benut. Pre-contractueel overleg, transparantie over vernieuwingen en wederzijdse informatievoorziening zijn hier onderdeel van. Daarom zetten we in op projecten en activiteiten met als beoogde effecten:

• Het in kaart hebben van de verschillende vormen van samenwerking in de aanbestedingsfase om inbreng vanuit de markt te realiseren en daarbij inzichtelijk maken wanneer welke vorm het meest geschikt is. Ons onderzoek naar de ervaringen met de 2-fasenaanpak en bouwteams zal hierbij net als het programma 'De verbinders' van de Marktvisie belangrijke input geven.
• Een helder kader ten aanzien van de risicoverdeling over zaken die tijdens deze fase nog niet in beeld zijn.
• Elkaar kennen, vertrouwen en het versterken van de intermenselijke relatie.

Subdoel 4: stimuleren van de samenwerking in de contract- en uitvoeringsfase

Dit doen we door evenwichtige bestek- en contractvoorwaarden, rekening houdend met ieders gerechtvaardigde belangen. Om dit te bereiken zetten we in op projecten en activiteiten met als beoogde effecten:

• Ontwikkeling van evenwichtige voorwaarden, waarbij risico's worden gelegd bij de partij die deze het beste kan beheersen en waarmee er oog is voor ieders gerechtvaardigde belangen. Voor een goede samenwerking tussen partijen in de contract- en uitvoeringsfase is dit van groot van belang. Zeker wanneer er innovaties in de praktijk worden toegepast om de maatschappelijke doelen te realiseren is het realistisch om te verwachten dat er onvoorziene zaken tijdens de uitvoering aan het licht komen. Juist dan moet er ruimte zijn voor bijvoorbeeld een evenwichtige risicoverdeling, bouwtijdverlenging, etc.
• Gezamenlijk door OG-ON gedragen contractvormen in samenwerking met onder meer Aedes, Techniek Nederland, OnderhoudNL, Metaalunie en CROW.
• Brede toepassing van onder andere nieuwe contractvormen en de vernieuwde UAV, UAV-GC EN AVA.

Het programma 'Samenwerking in de keten' loopt tot eind 2025.

Resultaten Samenwerking in de keten in eerste helft 2023

Stakeholderanalyse

Met het projectteam is een inventarisatie gemaakt van de partijen waarmee in directe lijn wordt samengewerkt en welke brancheverenigingen daarbij horen. De komende tijd wordt er gewerkt aan het in kaart brengen van de nieuwe toetreders in de keten.

Oplevering nieuwe AVA

In juni zijn de nieuwe AVA's opgeleverd. Op ons initiatief zijn deze aangepast (onder andere Wkb-proof gemaakt). Er is gestart met de voorbereiding van een roadshow om de nieuwe AVA in september en oktober toe te lichten aan onze leden. Er is veel animo, er zijn ruim tien roadshows gepland. De verwachting is dat het totaal aantal deelnemers boven de 300 uit zal komen.

De Verbinders

Vanuit de Marktvisie is het programma 'De Verbinders' ontstaan. Dit is een programma gericht op het verbeteren van de samenwerking tussen opdrachtgevers en –nemers bij voornamelijk complexe werken. De Verbinders helpt partijen het proces van aanbesteden en samenwerken op projectniveau te verbeteren.