Ziekte en arbeidsongeschiktheid
Als een werknemer ziek wordt, krijg je met allerlei dingen te maken. Zeker als blijkt dat de werknemer langdurig niet in staat zal zijn zijn eigen werk te verrichten.
Help mijn werknemer is ziek
Het is de taak van zowel werkgever als werknemer om ervoor te zorgen dat de werknemer zo snel mogelijk re-integreert, desnoods in aangepast werk. Hiervoor zijn allerlei regels opgenomen in de wet en in de cao, daarnaast is het belangrijk dat de werknemer goed begeleid wordt tijdens zijn ziekte. Blijft de werknemer ziek en is er geen uitzicht op blijvend herstel, dan kan het zijn dat je het dienstverband wilt beëindigen om die reden. Dat kan pas als de werknemer 2 jaar ziek is en dat moet zorgvuldig gebeuren. Een overzicht van allerlei zaken die in de cao en wet geregeld zijn over zieke werknemers vind je hieronder.
Cao-bepalingen over arbeidsongeschiktheid
In hoofdstuk 9 van de cao Bouw & Infra worden de bepalingen besproken die van toepassing zijn bij arbeidsongeschiktheid en werkloosheid.
Loondoorbetaling bij ziekte
Als een werknemer ziek wordt betaalt de werkgever het loon door. In het eerste ziektejaar wordt 100% van het vast overeengekomen loon doorbetaald. In het tweede ziektejaar wordt 70% van het vast overeengekomen loon doorbetaald (artikel 9.1.2 cao Bouw & Infra).
Wachtdagen
De cao bepaalt in artikel 9.1.3 dat de werkgever bij een tweede en derde ziekmelding in een kalenderjaar, niet verplicht is om het loon te betalen over de eerste ziektedag, de zogenaamde wachtdagen. Bij een eerste ziekmelding of een vierde en verdere ziekmelding, kan geen wachtdag worden toegepast. De werknemer kan ter compensatie van de wachtdag een kort verzuim of andere verlofdag opnemen.
Opbouw en opname vakantiedagen bij (langdurige) arbeidsongeschiktheid
Als een werknemer korte tijd ziek is worden zijn verlofdagen normaal opgebouwd. Bij langdurige arbeidsongeschiktheid worden de vrij besteedbare roostervrije dagen en de wettelijke vakantiedagen normaal opgebouwd. Collectief vastgestelde roostervrije dagen worden wel normaal opgebouwd maar worden van het verlofsaldo afgeschreven als de werknemer ziek is op zo’n collectief vastgestelde roostervrije dag.
Voor Extra roostervrije dagen oudere werknemers en bovenwettelijke vakantiedagen veranderen de regels na 26 weken arbeidsongeschiktheid (zie hiervoor artikelen 3.3.4 en 3.1.3 van de cao). Voor een overzicht van deze regels kan je contact opnemen met Bouwend Nederland Advies.
Bonus bij re-integratie
Volgens de Wet Poortwachter moeten werkgever en werknemer er alles aan doen om de werknemer zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen, al dan niet in zijn eigen functie. Dit worden re-integratieverplichtingen genoemd. Lees meer over de praktische invulling van het re-integratie traject.
In het tweede ziektejaar krijgt de werknemer 70% van zijn vast overeengekomen loon doorbetaald. De werknemer en werkgever hebben recht op re-integratiebonus als er sprake is van een succesvolle re-integratie in het tweede ziektejaar (artikel 9.2.2 van de cao en artikel 2 Reglement Re-integratie van het Aanvullingsfonds).
Pensioenopbouw in het tweede ziektejaar
In het tweede ziektejaar vindt volledige pensioenopbouw plaats, volgens regels en onder voorwaarden zoals vastgelegd in het Pensioenreglement Bouwnijverheid van de Stichting bpfBOUW. De voorwaarden met betrekking tot deze regeling is te lezen in het Reglement Aanvullingen en Uitkering van het Aanvullingsfonds in cao de Bedrijfstak Eigen Regelingen.
Wettelijke regelingen voor verzuim
Er zijn verschillende regelingen die betrekking hebben verzuim door arbeidsongeschiktheid. Hieronder vind je een kort overzicht van deze regeling. Ook wordt er ingegaan op de afwijkende cao-regeling over loondoorbetaling bij ziekte.
Ziektewet
In enkele gevallen ben je niet verantwoordelijk voor doorbetaling van de loonkosten, maar heeft de medewerker recht op een Ziektewetuitkering. Deze vangnetregeling is van toepassing indien het verzuim veroorzaakt wordt door zwangerschap en/of bevalling of wanneer een arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd eindigt en de werknemer ziek uit dienst gaat. In dat laatste geval wordt op grond van de Wet Bezava de Ziektewetuitkering wel aan je doorberekend via een ZW-gedifferentieerde premie. Als je eigenrisicodrager bent voor de Ziektewet moet je de uitkering rechtstreeks aan de werknemer betalen als hij uit dienst is. Je betaalt dan geen gedifferentieerde Ziektewetpremie.
Wet Verbetering Poortwachter
In de Wet Verbetering Poortwachter hebben werkgever en medewerker een actievere rol gekregen in het re-integratieproces. Onderzoek heeft namelijk uitgewezen dat de eerste maanden van verzuim bepalend zijn voor de duur ervan. Bij een verzuimduur van 13 weken is er al 60% kans om in de WIA terecht te komen. Het snel opstarten van de re-integratie verkort de duur van het verzuim.
De wederzijdse en individuele verantwoordelijkheden van werkgever en medewerker zijn in de wet duidelijk beschreven:
- De werkgever is gedurende 104 weken verantwoordelijk voor de begeleiding van de medewerker tijdens ziekte en de re-integratie in de eigen instelling of bij een andere werkgever.
- De medewerker is verantwoordelijk voor het eigen herstel, inspanningen om re-integratie mogelijk te maken, voor het opbouwen van het re-integratieverslag en indien nodig het aanvragen van de eigen WIA (zie paragraaf 4.5).
- De Arbodienst stelt vast of er sprake is van dreigend langdurig verzuim, maakt een probleemanalyse en geeft een advies over herstel bevorderende maatregelen en de mogelijkheden tot werkhervatting.
Om inhoud te geven aan deze verantwoordelijkheden heeft de wetgever termijnen vastgesteld waarbinnen werkgever en medewerker samen afspraken moeten maken en plannen moeten opstellen, met als doel de duur van het verzuim te beperken en te werken aan een zo spoedig mogelijke terugkeer naar het werk. Zie ook verzuimreglement.
Indien een werknemer langer dan twee jaar ziek is, maar nog wel in dienst is, blijven de werkgever en de werknemer verplicht om re-integratie-inspanningen te verrichten.
Sancties
De regels rond het verzuim zijn onder de Wet Verbetering Poortwachter niet vrijblijvend. Zowel voor werkgever als medewerker zijn er sancties.
Werkgevers die onvoldoende hebben gedaan om een zieke medewerker aan het werk te helpen, kunnen worden verplicht om maximaal 52 weken langer 70% van het loon door te betalen. Werknemers die zich onvoldoende hebben ingespannen kan (een deel van) de WIA–uitkering worden geweigerd. Daarnaast kunnen zieke medewerkers die weigeren mee te werken aan hun re-integratie worden geconfronteerd met stopzetting van de loonbetaling of ontslag.
Overigens is het mogelijk dat werkgever en medewerker gezamenlijk de UWV verzoeken om de WIA–keuring uit te stellen, bijvoorbeeld in het geval dat de re-integratie al vergevorderd is.
Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen (WIA)
Indien een medewerker na 104 weken nog niet (volledig) aan het werk is, beoordeelt het UWV of de medewerker in aanmerking komt voor een uitkering in het kader van de WIA. Dit is afhankelijk van de beperkingen die iemand heeft en hoeveel men met die beperkingen nog kan verdienen.
Bij re-integratie zijn in de cao verschillende afspraken gemaakt onder "Inkomen bij arbeidsongeschiktheid en werkloosheid". Zie ook de bonus bij re-integratie in het tweede ziektejaar. In de paragraaf in de cao staan ook de aanvullende uitkeringen en rechten arbeidsongeschikten.
De werkgever die niet is aangesloten bij bpfBOUW is verplicht voor zijn werknemers een WGA–verzekering af te sluiten die minimaal gelijkwaardig is aan de regeling, zoals vastgelegd in het reglement Arbeidsongeschiktheidspensioen van de Stichting Bedrijfstakpensioenfonds voor de Bouwnijverheid.
Training
Volg onze training!
Kom meer te weten over de verschillende soorten verzuim en hoe je dit kan aanpakken in jouw organisatie!
Grip op Ziekteverzuim
Modelcontracten Bouwend Nederland
Profiteer als lid ook van onze kant en klare modelcontracten op het gebied van bouw & aanbesteding en personeel & organisatie.
Modellen en modelcontracten